Wie betaalt de erfbelasting?

Degene iets verkrijgt uit een nalatenschap, is de belastingplichtige voor de erfbelasting. Dat betekent dus dat de erfgenaam of legataris (degene die een legaat krijgt uit de nalatenschap) de erfbelasting moet betalen.

Soms werkt het anders met de daadwerkelijke betaling van de erfbelasting. Dat is het geval bij een zogenaamde verkrijging vrij van recht en bij de wettelijke verdeling. Hoewel de erfgenaam en legataris ook dan wel officieel de belastingplichtige zijn, hoeven zij in die situaties niet zelf de erfbelasting te betalen. Dit wordt dan gedaan door de nalatenschap of door de langstlevende echtgenoot of partner.

Vrij van recht

Het komt vrij vaak voor dat de erflater (de overledene) in zijn of haar testament bepaald heeft dat een legaat vrij van recht is. Dit houdt in dat de legataris (de persoon die het legaat ontvangt) geen erfbelasting betaalt over het bedrag dat hij uit de nalatenschap krijgt, of het schilderij, of andere bezittingen. Het was dan de bedoeling van de erflater dat de legataris het legaat ‘netto’ ontvangt.

De erfbelasting is dan onderdeel van de kosten van de nalatenschap. De nalatenschap (ook wel de boedel genoemd) betaalt de belasting over het legaat. In feite betalen de gezamenlijke erfgenamen dus de belasting over dat legaat.

De berekening hiervan is wat ingewikkeld, want de belasting die de legataris als het ware cadeau krijgt, geldt óók als een verkrijging. En is dus ook belast met erfbelasting. Of in netto/bruto-termen uitgelegd: het legaat wordt gebruteerd voor de berekening van de erfbelasting. Ook deze belasting wordt door de nalatenschap betaald.

Wettelijke verdeling

De wettelijke verdeling is het uitgangspunt van de wet als iemand overlijdt en een echtgenoot of geregistreerd partner en kinderen achter laat. Als deze van toepassing is, krijgt de langstlevende echtgenoot of partner (de ‘langstlevende’) alle bezittingen én schulden van de nalatenschap. De kinderen zijn wel erfgenaam, maar krijgen alleen een vordering in geld op de langstlevende. Zij hebben pas recht op betaling van die vordering als de langstlevende ook overlijdt.

De langstlevende krijgt niet alleen alle bezittingen (zoals huis, geld, inboedel), maar ook alle schulden, inclusief de te betalen erfbelasting. Ook over de erfdelen van de kinderen, ook wel bekend als het kindsdeel. De achterblijvende partner schiet dus eigenlijk de erfbelasting voor de kinderen voor, omdat zij zelf nog niets krijgen waar ze de belasting mee zouden kunnen betalen.

In het hoofdstuk over Erfbelasting kunt u meer informatie vinden.