Wanneer erf je belastingvrij?

In veel landen is de hoogte van de erfbelasting afhankelijk van de relatie tussen de overledene en degene die iets van hem of haar erft. Dat is ook in Nederland het geval. Niet alleen het tarief wordt bepaald afhankelijk van de relatie, maar ook de hoogte van de vrijgestelde bedragen.

Deze vrijgestelde bedragen zijn van belang voor de vraag hoeveel geld u mag erven zonder belasting te hoeven betalen. Erfbelasting wordt namelijk alleen geheven over het gedeelte van de verkrijging dat hoger is dan de vrijstelling.

Voorbeeld: hoe werken de vrijstellingen voor de erfbelasting?

Als het vrijgestelde bedrag € 20.000 euro is en de erfgenaam erft € 50.000, dan moet hij over € 30.000 belasting betalen (namelijk: 50.000 min 20.000 = 30.000).

In dit voorbeeld erft de erfgenaam dus € 20.000 belastingvrij.

Hoogte van de vrijstellingen

Hoeveel de vrijstelling is, hangt dus af van de verwantschap tussen de erflater (degene die is overleden) en degene die erft uit zijn nalatenschap. Of dat in de vorm van een legaat of als erfgenaam is, maakt hiervoor geen verschil. Zolang u minder erft dan de vrijstelling, betaalt u geen belasting.

En als u meer erft dan de vrijstelling, betaalt u alleen over het meerdere erfbelasting.

De vrijgestelde bedragen zijn verreweg het hoogst voor de partner van de overledene: de echtgenoot, geregistreerd partner of de samenwonende partner (onder bepaalde voorwaarden).

Voor kinderen, pleegkinderen en stiefkinderen geldt een veel lagere vrijstelling, die ook voor kleinkinderen geldt. Alleen kinderen met een beperking hebben onder voorwaarden een wat hogere vrijstelling.

Ouders hebben ook een lagere vrijstelling. Het bedrag daarvan blijft gelijk, onafhankelijk van de vraag of er één ouder is die erft of twee. Voor alle anderen geldt het laagste vrijgestelde bedrag. Dit is gelijk voor verwanten (neven en nichten bijvoorbeeld) en voor mensen die geen familie zijn.

Zie de tabel bij het overzicht over erfbelasting voor de precieze vrijgestelde bedragen. Deze bedragen worden jaarlijks aangepast. Het jaar van overlijden is daarbij bepalend.

Verder kan het zijn dat er nog andere vrijstellingen gelden. Dit is vooral het geval bij het erven van een bedrijf of als een goed doel (een zogeheten ANBI) erft. Bekijk de bijzonderheden die gelden omtrent de vrijstelling voor een partner hier.